Sy
skrik half toe die deur agter hom op knip gaan. So, dit is dan nou dit. Daar is
hy nou weg soos wat sy al vir jare gewens en gebid het. Uiteindelik kan sy vry
asemhaal!
Sy kyk
op haar horlosie. Dit is halfdrie. Daar is nog meer as genoeg tyd om reg te
maak. Sy wil fliek toe gaan om hierdie nuwe vryheid te vier. Hoe lank al sien
sy daarna uit om te kan maak net soos wat sy wil en wanneer sy wil.
Op pad
kamer toe stop sy by die drankkabinet en gooi vir haarself ‘n glas rooiwyn.
Glas in die hand stap sy kamer toe. Sy steek vas voor die lang spieël in die
gang. Genugtig! Wanneer het sy so oud geword? Haar hare lyk opeens vir haar so verwaarloos
en onversorgd. Sy sal ‘n plan moet maak om by die haarkapper uit te kom. Sy lug
haar glas vir haar spieëlbeeld. “Gesondheid!”
Sy
draai die badkrane groot oop en soek solank na iets om aan te trek. Sy wil op
haar mooiste lyk vanaand – ‘n mens weet nooit wie jy wanneer raakloop nie. Sy
bad lank en vertroetel haarself soos sy lank nie gedoen het nie. Sy het nou
baie tyd om aan haarself te spandeer en in die toekoms sal dit so wees, belowe
sy haarself.
Toe sy
uiteindelik by die fliek kom, is daar soveel jongmense en kinders in die ry
voor die gebou dat sy sommer omdraai en huis toe ry. Sy besef dat sy haarself
gebluf het. Sy is glad nie lus vir fliek nie. Inteendeel, sy het eintlik glad
nie lus vir enigiets nie. Sy voel gespanne en geïrriteerd en sy weet nie waarom
nie.
Toe sy
by die huis kom, draai sy oudergewoonte die deurhandvatsel om in te stap. Toe
eers besef sy dat die deur gesluit is, want John is vanmiddag weg daar en hy
sal nie terugkom nie. Nie vanaand nie. Nie môre nie. Nooit weer nie.
Sy
sluit die deur oop en gaan in. Sy sit nie die ligte aan nie. Sy stap tot by die
naaste bank en gaan sit op ‘n hopie.
Wat
het verkeerd geloop tussen haar en John? Wanneer het dit begin verander tussen
hulle? In die vyf en twintig jaar wat hulle getroud is het hulle nog nooit
watwonderse groot rusies gehad nie. Sy is die opvlieënde een en John is die
stil vredemaker. Wanneer haar stemtoon opgewonde styg en sy woedend reageer op
iets, is hy die een wat rustig wag totdat sy uitgewoed het. Hy glo ‘n mens
antwoord nie ‘n dwaas in sy woede nie, sê hy altyd.
Hulle
het nie kinders nie. Sy was eenmaal swanger en het die baba op ses maande
verloor. Die hartseer tussen hulle twee was so groot dat John haar oortuig het
dat hulle sonder kinders net so gelukkig kan wees. Hulle het mos mekaar, het
hulle nie? Al het sy nie noodwendig met hom saamgestem nie, het sy nie met hom
probeer redeneer daaroor nie. Sy was op daardie stadium verlig dat sy nie die
besluit hoef te neem nie, want die dokter se opinie was dat hulle maar redelik
sou sukkel om ‘n baba te kan kry as gevolg van een of ander hormoonwanbalans.
John
het reeds voor hulle troue vir haar gesê dat hy daarvan sou hou as sy nie buitenshuis
werk nie. Hy het in ‘n gebroke huis grootgeword en sy ma mos swoeg en sukkel om
hom en sy twee susters groot te maak. Toe sy later besef dat hulle nie kinders
sou hê nie, het sy dit oorweeg om te gaan werk, maar sy het geen formele
opleiding gehad nie en het haar toe liewer verdiep in haar skilderkuns. John
het selfs vir haar ‘n ateljee in die agterplaas gebou. Liewe, liewe John!
Hulle
lewe saam was soos ‘n rustige rivier – geen onstuimige rusies, geen groot
verrassings, geen opwinding van enige aard nie. Haar vriendinne het haar beny,
want hulle lewens het totaal en al verskil van haar eie. As dit nie die kinders
is wat rondgery moet word nie, is dit die man wat laat van die klub af kom of
wat ookal die krisis vir die spesifieke dag mag wees. As hulle so uitbrei oor
haar wonderlike lewe, het sy stil geglimlag en glad nie reageer nie. Hoe sou
hulle kon weet dat sy asseblief tog smag na ‘n klein bietjie opwinding?
Sy
staan op en gaan maak vir haar sterk swart koffie. Sy kry opeens koud, al is
dit in die middel van die somer. Koffie in die hand gaan sit sy weer op die
bank. Sy besef sy sal nooit vannag kan slaap nie, dus doen sy nie eens die
moeite om te gaan uittrek nie.
Iewers
het die liefde tussen hulle begin taan. Sy weet nie wanneer nie. Sy weet ook
nie waarom nie. John het stiller en stiller geraak en het byna nooit meer
probeer om met haar geselsies aan te knoop nie. Sy was altyd so verdiep in haar
skilderwerk dat dit vir haar ‘n irritasie was as hy huis toe kom laat namiddag.
Sy moes noodgedwonge oppak en aandag aan hom gee.
Vir ‘n
jaar of twee het sy dit nog probeer doen, maar toe besluit sy dat hy baie
onregverdig is om dit van haar te verwag. Van toe af het sy nie eens meer sy
motor gehoor intrek by die garage nie. Sy was bloot net nie meer ingestel
daarop nie. Hy was die een wat haar dan kom opsoek het en ‘n soentjie op die
kop gegee het. Daardie soentjies! Op ‘n dag het sy hom ongeskik weggestoot toe
hy haar wou soen. Van toe af het hy nooit weer probeer nie.
En toe
kom die ongeluk. Sy het nie eens geweet dat hy daardie dag na ‘n naburige dorp
toe sou gaan om na sy besigheidsbelange daar om te sien nie. Sy het lankal niks
meer van hom geweet nie. Toe haar foon lui en sy sien dit is van ‘n onbekende
nommer, wou sy eers nie antwoord nie. Maar die foon het herhaaldelik gelui en
sy het nie ‘n keuse gehad nie, sy moes dit beantwoord.
Daar,
langs die hospitaalbed, het alles verander. Opeens was sy nie meer die vry mens
wat kon láát slaap en doen wat sy wou nie. Opeens was sy verantwoordelik vir ‘n
mens wat halfpad verlam is, ‘n mens wat sy moet bad en aantrek en in die bed
sit. Sy was vasgevang in ‘n verhouding met ‘n verlamde man wat eens, baie jare
gelede, haar groot liefde was.
Patrick
was haar groot uitkoms. Hy het sy hulp aangebied toe sy eendag by die rehabilitasiesentrum
was met John. Wat ‘n verligting! Die lang, stil man het opeens al haar pligte
oorgeneem en sy was weer vry. As dit nie was vir die rystoel nie, sou sy kon
dink hulle lewens het weer na normaal teruggekeer.
Sy kon
hom later nie meer aankyk nie. Soms het sy verwese gesig haar skuldig laat
voel. Skuldig omdat sy geweet het dat dit sy is wat dit aan hom doen met haar
afsydigheid. Ander kere het dit haar mal van irritasie gemaak as sy so na hom
sit en kyk aan die etenstafel. Genugtig man, kry net jou eie lewe en los my
uit!
Sy het
doelbewus soggens later as gewoonlik begin opstaan. ‘n Paar oggende het hy kom
inloer in haar kamer en gevra of sy siek voel of wat. Mettertyd het hy besef
dat sy bloot net nie meer vroeg opstaan nie. Hy en Patrick het ontbyt gemaak en
dan het hulle doodeenvoudig werk toe gery sonder om haar verder te pla. Dit het
haar goed gepas. Sy kon hom nie meer aanskou in sy selfbejammering nie.
Twee
maande terug het sy roetine skielik begin verander. Hy het vroeër as gewoonlik
opgestaan en werk toe gery. Hy het ook nie meer direk na werk huis toe gekom
nie. Eers het sy niks agtergekom nie, tot die dag wat die stoof gebreek het en
sy ongeduldig gesit en wag het dat hy na werk huis toe moet kom. Toe dit laat
begin word, het sy besef dat hy al vir ‘n geruime tyd nie meer namiddae so
vroeg by die huis is nie.
Sy het
onmiddellik tot die gevolgtrekking gekom dat hy haar verneuk. Waarom anders sal
hy nie huis toe kom nie? Sy het begin sy sakke deursoek voor sy sy klere
versorg, maar sy kon niks kry nie. Selfs die dag wat hy sy selfoon by die huis
vergeet het kon sy niks buitengewoons daarop sien nie. Geen vreemde nommers of
verdagte oproepe nie. Niks wat haar vermoede bevestig het nie. Niks! Sy het
geweet dit sou nie help om vir Patrick te vra nie, want hy is soos ‘n getroue
brakkie agter John aan en hy sou hom nooit verraai nie.
Sy
moes ingesluimer het op die bank, want sy skrik opeens wakker en wonder
vervaard waar John dan is. Hy moes mos lankal by die huis gewees het, dan nie?
En toe besef sy dat hy mos weg is. Hy is weg met ‘n enkele koffer. Waar sou hy
nou wees? Wat maak hy so op sy eie? Is hy ooit alleen, of is hy nou by iemand
met wie hy lekker kan gesels en lag?
Sy
staan styf-styf op en gaan kamer toe. Sy voel moeg en gedaan van min slaap,
maar sy besluit om vandag iets aan haarself te doen. Sy het nog altyd geglo dat
dit goed vir die siel is as jy selfs net jou hare ‘n slag laat knip of as jy ‘n
nuwe paar skoene dra. Dus, vandag is die dag vir oorbegin, besluit sy
halfhartig.
Sy
gaan sit op die bed om haar skoene uit te trek. Sy kom nie verder as dit nie,
want opeens bars sy in trane uit. Sy huil oor alles waaroor sy nog nooit gehuil
het nie. Sy huil omdat sy toe nooit ‘n eie kindjie gehad het nie. Sy huil omdat
sy die lewe mis wat haar vriendinne so kla oor. Sy huil oor haar hondjie wat ‘n
maand terug oorlede is. En ja, sy huil omdat John weg is.
Toe sy
vanoggend uit haar kamer kom, was sy baie verbaas om hom nog by die huis te
sien. Hy het in die kombuis gesit en koerant lees. Toe sy inkom, het hy met sy
rystoel tot voor haar gekom. Sy kon dadelik sien dat daar groot moeilikheid is.
Sy ken dit nie dat hy homself so voor haar kom staanmaak nie. Vir ‘n oomblik
was sy amper bang vir sy dreigende houding.
Maar
toe hy begin praat, was dit die stil, ordentlike man van altyd. Hy het, sonder
om te wag vir haar reaksie, aangekondig dat hy nou genoeg gehad het van ‘n
liefdelose huwelik. Hy sien nie meer kans daarvoor nie en daarom gaan hy
vanoggend vir hom ‘n ander blyplek soek. Hy sal sy klere kom haal wanneer hy
iets gekry het. Sy was stom! Sommer net so? Wil hy sommer net padgee? Maar hy
was reeds by die deur uit.
Sy
trek ‘n sweetpak aan en gaan klim in die motor. Sy ry doelloos in die strate
rond totdat sy iewers langs die see tot stilstand kom. Sy huil so dat sy in elk
geval nie durf bestuur nie. Waarom het dinge so uitgedraai? Waarom was sy nie
maar tevrede met hierdie lieflike man van haar nie? Sy ken niemand anders wat
met soveel liefde sy hele lewe vir iemand anders sal opoffer soos wat hy maar
altyd bereid is om vir haar te doen nie. Sy weet hy het haar innig lief. En ja,
sy is vir hom ook baie lief. Nou waarom dan het sy belang verloor? Waarom kon
sy nie tevrede wees met die rustigheid wat hy saam met hom dra nie?
Toe sy
uit die motor klim voel sy die ysige wind. Sy het tred verloor met die tyd. Dit
is donker en die misvlae waai teen haar gesig vas. Op die agterste sitplek van
haar motor is ‘n kombersie wat sy ‘n vorige keer daar vergeet het. Dankbaar gooi
sy dit oor haar skouers en gaan sit op ‘n rots. Sy kan die branders byna nie
sien nie, maar dit maak nie saak nie. Dit maak eintlik glad nie saak waar sy is
nie, want haar hart smag na die een mens wat sy uit haar lewe gedryf het.
‘n
Motor se ligte val oor haar en sy wonder vir ‘n oomblik of dit nie dalk ‘n
bietjie gevaarlik vir haar is om so alleen te sit nie.
Skielik
is dit Patrick se stem agter haar. “John roep na jou. Hy sit daar anderkant op
die bankie.”
Bewend
staan sy op en stap na hom toe. Hulle praat nie. Hulle sit doodstil langs
mekaar. Sy leun teen hom aan en voel sy ou bekende warmte en rustigheid.