STROME VAN SEËN VAN BOWE

 

Vreemd hoe ‘n mens se gedagtes met jou kan loop! Die heerlike, milde reen wat nou al dae so val, laat my telkens dink aan ‘n kraan wat iemand oop vergeet het. Dit val so egalig en sonder ander bygeluide uit die hemel – so sonder om van klank te verander, sonder donderslae en blitse.

En meteens onthou ek ‘n geselsie van baie, baie jare gelede met my oudste, wat toe nog sommer baie klein was.

Sy het vir die eerste keer reën gesien en was eers heel verskrik oor die water wat so op haar koppie val. Toe die grootste skok verby is, het sy hierdie slim redenasie gehad.

“Mamma, ek weet waar kom die reën vandaan!”

“Regtig, Ma se kind, waar kom dit vandaan?”

“Dis liewe Jesus wat ‘n kraan oopgedraai het en toe vergeet het om dit weer toe te draai.”

Ek het haar nie probeer reghelp nie, want hoe verduidelik ‘n mens aan so ‘n klein mensie van water en kondensasie en wat alles?

Vandag, nou hier waar ek sit, besef ek dat sy ‘n punt beet gehad het. Dit is weliswaar liewe Jesus wat die krane van oorvloed oopgedraai het, ja. Dit kan ons nie mee stry nie, kan ons?

Die enigste verskil is dat Hy nie die kraan met lopende water oop vergeet het nie, dink ek. Hy het dit oopgedraai oor ‘n aarde wat, amper soos voor die skepping, woes en leeg is – geen weiding, niks groen en geen rede om oor bly te wees nie.

Hy het dit oopgedraai uit die goedheid van sy genade, sodat ek en jy kan weet dat Hy ons nie vergeet het nie.

Stem jy saam?

Die ou Halleluja liedjie, Strome van seën van bowe kom spontaan by my op en ek is diep dankbaar oor krane wat oopgedraai is.

AS PA PRAAT, ANTWOORD JY NOOIT TERUG NIE

 Ma het ons klere alles self gemaak. Met drie dogters in die koshuis – een in die laerskool, een in die hoërskool en een op Universiteit, het dit haar ‘n hele Desember vakansie gevat om elkeen se boude toe te kry.

Hoe vervelig dit vir haar moes wees om daardie skoolrokke te maak, wil ek nie weet nie. Dink jou dit in: vier rokke wat presies dieselfde patroon en kleur het! Dit moes ‘n sieldodende werk gewees het, man.

My klerekas het min of meer so gelyk: ‘n Wit rok (vasgestelde patroon) vir kerk in die somer, ‘n bou rok (vasgestelde patroon) vir kerk in die winter, vier skoolrokke en agt ‘drarokke’ vir deur die week. Ja, dit moes agt wees, want vier is hierdie week in die was en die volgende vier dan volgende week.

Ma het, soos dit vir my voel, vir ewig voor daardie naaimasjien gesit. Met die voetjies wat daardie masjien hier onder trap-trap-trap en die handjies wat die materiaal behendig voer onderdeur die naald. Ek het daarvan gehou om kos op die tafel te kry – solank ek kon maak soos ek wil, natuurlik. Vandag besef ek dat my arme pa baie dae disse moes eet waarvan hy glad nie gehou het nie, maar hy het nooit gekla nie.

Ek het dit verpes as Ma my roep om te kom aanpas. (Weet jy dat ek nooit die behoefte gehad het om in die spieël te gaan kyk hoe lyk die rok aan my nie? Kan ‘n mens so sonder belangstelling wees?) Jy moes min of meer soos ‘n houtpop staan met die arms wyd van die lyf af sodat Ma kon steek en knip. Ag genade tog, en dis warm! Onthou, ons het in die hartjie van die Namib gebly en daardie somers is nie speletjies nie.

Twee of drie van hierdie aanpas-sessies, en die rok is klaar. Nou nog net vir die afsteek van die soom. En dis waar die ellendes begin het! Twiggy was die mode-ikoon en haar rokkies se some was nie baie ver van haar panty se rek of nie. En ek het presies geweet waar Ma die soom moet afsteek ... as my hande langs my sye hang, moes die soom presies in die eerste lid van my middelvinger wees.

Ma steek die soom en ek is dood in my noppies. Sy werk hom vas en stryk hom mooi glad. Ek het ‘n nuwe rok!

Maar moenie glo nie, hoor. As Pa vanaand van die veld af kom, is dit tyd vir die laaste episode van die nuwe rok. Om een of ander rede was alles nie afgehandel as Pa nie die rok inspekteer het nie. Trek die rok aan. Stryk hom plat teen jou lyf af met die hande – dis nou dat hy so ‘n bietjie langer moet lyk, want jy weet!

Jy loop stokkerig tot voor Pa. Hy sit en betrag jou met ‘n emosielose gesig. “Draai om,” kom die bevel. Jy draai om en jy weet!

“Hy’s te kort!” kom die doodstyding.

Jou hart sink in jou skoene. Die opstand is soos die golwe van ‘n woedende see, maar jou mond is gesnoer.

Ma maak die rok langer – so lank dat dit vir jou voel of jy jou winter-japon aan het. Maar jou mond is gesnoer. Want, jy sien, as Pa praat, antwoord jy nie terug nie - nooit nie! 

Jy sweer by jouself jy sal in jou hele lewe nie hierdie rok dra nie.

By die koshuis besef jy dat jy nie ‘n keuse het nie, want hierdie rok sal gedra moet word. Wat anders moet jy dra? Goed, dan moet daar ‘n plan gemaak word voordat rok aangetrek word.

Jy vou doodeenvoudig die soom ‘n slag om en werk hom vas.

Nou is rok se soom regtig nader aan jou panty se rek as wat Twiggy s’n ooit kon wees, maar dra sal hierdie rok gedra word.

VERLORE VLINDER

 Hoe lank is dit al?

Eers het dit hom nie gepla nie – sy het maar ‘n manier gehad om nie baie oor tyd te traak nie. Sy sal kom; hy weet sy sal kom.

Ongemerk het die horlosie se wysers aangeskuif totdat dit amper oggend was. Hy het, soos dit sy gewoonte was, vir haar op die stoep sit en wag. Sy lyf is styf en koud. Die nag was lank en bitter koud. Jasper en Ounooi vroetel onrustig om sy voete.

Hy staan vermoeid regop. Met ‘n trae beweging vryf hy sy hare agtertoe ... sy het nog nie tyd gehad om dit te knip nie. Haar ure op die verhoog is lank en uitmergelend. Hy neem haar nie kwalik dat sy hom (soms) afskeep nie.

In die stort gaan sit hy op die vloer terwyl die warm water strome oor hom loop. Hemel, hy is so ontsettend moeg! Hy lê met sy kop op sy arms op sy opgetrekte knieë. Sonder dat hy wou, sluimer hy in en skrik wakker toe die stromende water uit die stort koud begin word.

Hy vlieg vervaard op en sonder om hom af te droog, hardloop hy agterdeur toe. Dit kan net wees dat Mercia intussen huis toe gekom het. Sy kan tog nie nou nog ...

Buite verwelkom die twee honde hom al snuffelend en keffend. Hy ignoreer hulle en staan verstom by die wete dat sy gister hierdie tyd by die huis weg is en nou nog nie terug is nie. Waar begin hy soek? Hy weet nie eens by watter ateljee oefen sy deesdae nie – het nog altyd probeer om haar nie te laat voel dat hy indring in haar privaatheid nie.

Ignatius Louw, as jy destyds na jou kinders geluister het ... “Pa, jy is oud en jou hart is nie wat hy moet wees nie, Pa. Los tog maar, toe Pa?”

Jy kan maar erken, die groot verskil in ouderdom tussen jou en Mercia het jou ook gepla, het dit nie? Maar jy was soos ‘n wafferse jongman agter die mooi ballerina aan ... al te veel gevlei dat sy juis in jou belangstel en nie in een of ander jong danser nie. En nou? Nou wil dit mos lyk of sy jou toe uiteindelik laat staan het, wat anders?

“Nou gaan dan hel toe, Mercia!” grom hy en klap die agterdeur hard agter hom toe. Hy vryf sy borskas waar ‘n brandpyn al van gisteraand af sit.

Hy wil die ketel aansit, maar sy foon lui ... onbekende nommer ...

“Ja?” brom hy in die foon. Hy haat dit as vreemdelinge hom bel. Hy gaan sit op die naaste stoel ... die pyn op sy hart is oorweldigend.

“Meneer Louw ... sersant Wiese ... Mercia ... ongeluk ... nooddienste te laat ...”

Hy hyg na asem en probeer konsentreer op wat die man vir hom probeer vertel.

“Sersant Wiese, ek dink ...”

Die foon val op die vloer langs Ignatius Louw.

Skildery deur Herman Cantoni

DIE KLEIN ONTHOU-OOMBLIKKE

 

Hoeveel van hierdie onthou-oomblikke is daar in jou bestaan? Hoeveel maal per dag gaan jy ‘n oomblik stilstaan en glimlag stil oor ‘n kleinood wat in jou hart kom nesmaak het. Oomblikke wat jou na die een naaste aan jou laat draai en vra: “Onthou jy...?”

Maar ja, daar is ook, deesdae meer as vroeër, daardie oomblikke wat jy onthou, maar met niemand kan deel nie. Hartseer, maar waar!

Kry ek anderdag so ‘n lekker giggeltjie toe ek aan my dae as verliefde jong vrou dink. Daardie tyd was Carike Keuzenkamp hoog op elke trefferlys. Een van haar liedjies was ‘Lang maer blonde man’. Mense, dit was vir my die allerlieflikste liedjie en was op ‘n stadium 24 uur van die dag in my kop. Hoekom? Heheheee! Ek was verlief, man! Die liedjie het begin met: “Ek is verlief op die lang, maer blonde man ...”

Was hy lank? Nee, nie regtig nie. Was hy maer? Nee, ook nie. Was hy darem blond? Hmmm, so ampertjies, dink ek.

Maar dit is nie wat saak gemaak het nie, man. Die feit is dat ek oor en oor kon sing dat ek VERLIEF IS!

Wie onthou vir Francois von Heyningen? Google reken hy was ‘n akteur, maar ek onthou hom net omdat my ouers dol was oor sy sang.

So is ons almal die aand op pad bed toe in ons piepklein huisie daar doer in die Namib. Francois sing luidkeels op die radio in die oues se kamer. “Jy is vir my ‘n melodie van rus ...” en onse pa sing teatraal saam en hou sy arms oop vir Moeder. Sy was nogal nie een om openlik drukkies en soentjies uit te deel nie, dus was sy seker maar ‘n bietjie verleë by die uiterlike vertoon van liefde. En haar antwoord: “Ag, dit lieg jy tog!” voordat sy glimlaggend haar rug op hom draai.

Hoe maak jy as jy iets skelm doen en die noodlot ry jou? Kom ek vertel jou. Ons kry een Kersfees elkeen ‘n fiets – Ousus ‘n grote, myne so ‘n bietjie kleiner en die babasussie s’n ‘n kleintjie. Nou kyk, op daardie stadium kon ek nog glad nie fiets ry nie, dus was dit ‘n hele gedoente om net bo-op te kan bly. Ek het soveel keer geval, dat my ma haar byna morsdood geskrik het toe sy ‘n slag my agterstewe te siene kry. Dit was blykbaar geheel en al potblou van al die harde landings tussen die klippe. Maar as jy wil ry, moet jy seker val ook?

Ek raak toe mettertyd so ‘n bietjie meer tuis op die fiets en ek begin sien kans vir Ousus s’n. Die probleem is net dat Ousus g’n stuk wou toelaat dat ek op haar fiets ry nie ... ek het mos my eie! Nouja, dan maak ‘n mens mos maar ‘n plan.

Sy slaap een middag baie lekker en ek vat vir fiets klippe toe. Waarom ek in my klein koppie kans gesien het vir die rivier, weet ek tot vandag toe nog nie. Moontlik het ek gedink ek sou makliker op die fiets bly as dit self afdraand ry en ek nie hoef te trap nie. In elk geval, dis ‘n redelike diep rivier, dus is die afdraand tot onder nogal nie ‘n grap nie. Om dit erger te maak, is die hele pad so van de klippe, dat ‘n bobbejaan met ‘n kierie sal moet loop daar. Maar Martha sien kans om met die te groot fiets daardie afdraand aan te vat.

Ek dink nie ek was halfpad met die afdraand af nie, toe tref ek (natuurlik!) ‘n klip skeef en daar trek ek en fiets in twee rigtings. Die stomme fiets se wiel is heel skeef geval, maar dis die minste van my ellende op daardie oomblik. My kleintoontjie staan heel in die verkeerde rigting en hy pyn dat ek sterretjies sien. Ek sluip huis toe met skewe fiets en skewe toon en gaan lê maar op my bed en probeer vergeet van die seer toon ... die fiets heel vergete op daardie stadium!

Ek kan nie onthou wat die uiteinde van die storie was oor die fiets en my sus nie, maar wat ek wel onthou, is dat daardie gebreekte kleintoontjie my weke se ellende besorg het ... ellende wat ek uit vrees vir ‘n loesing, nie by Ma of Pa kon of wou gaan bekla nie!

My droom om ‘n beroemde aktrise te word, is in die laerskool in Maltahöhe gebore en het ook min of meer daar gesneuwel. Dit was groot opwinding in onse skooltjie – ons sou ‘n operette hou. Mensig man, dit was nie bietjie groot nie, dit was grooooot! Ons is dan ook vir oudisies geroep in die aande nadat ‘die grotes’ klaar studie gehad het.

Eintlik was dit meer die ‘groot kinders’ wat daarin opgetree het, maar daar was twee klein dogtertjies in die storie en so is ek toe ook een aand geroep om my beste voetjie voor te sit. Wat ons moes doen, kan ek glad nie onthou nie, maar dat ek die rol verower het, is ‘n feit.

Og, dit was heerlik om elke aand te gaan konsert hou, man. Tannie Muriel (ek hoop ek spel haar naam reg) het daardie klavier gemoker en ons het gesing dat hoor en sien vergaan.

“Soetkoek” was nie sommerse storietjie nie, hoor. Die hele plaas se diere was daar ... hoenders wat eiers lê en koeie wat melk gee en wat nog alles. Ek onthou van die een aand wat die koei my moes jaag en ek moes skree van skrik. Ai man, hoe skree ‘n mens nou vir twee seuns wat nou ‘n koei is? Jy weet mos, die een buk agter die ander en hou die voorste een om die lyf vas. Die voorste een het ewe sy vingers hier langs sy kop soos die horings staan. En skree kan ek nie skree nie, want ek lag te veel.

Dis toe dat Meneer Otto besluit daardie koei sal my op daardie verhoog jaag totdat ek skree! Ek kan net onthou van hoe ons al in die rondte gehardloop het totdat ek toe later regtig bang is hierdie twee groot seuns hardloop bo-oor my en daar los ek toe ‘n bloedstollende gil ... tot groot plesier van die grootmense.

Maar helaas, soos reeds genoem – my loopbaan op die planke het nie baie lank geduur nie en het ook geen roem en/of groot koerantopskrifte gebring nie.

Maar ‘n mens weet nooit wat volgende om die draai vir jou wag nie, weet jy?

MY PENNE IS WEG!

 

“Ek soek na my penne, man!” kerm ek.

“Watter penne? Kyk, hier op jou tafel lê handevol penne. As jy wil skryf, skryf met hierdie een of daardie een, of vat sommer die potlood. Wat makeer hulle dat jy nie met hulle wil skryf nie?”

Ek sug lank en hard. Kan niemand dan verstaan dat ek nie sommer enige ding kan gryp om mee te skryf nie? Kyk, elke tweede een se ink is op, of die punt is gebreek, of die ding is pleinweg net nie meer bruikbaar nie.

Ek weet ook nie waarom ek nog nie elkeen van hulle gevat en weggegooi het nie. Wat maak ‘n mens in elk geval met goed wat jy nie meer (kan) gebruik nie?

Dalk is dit pure sentiment, of dalk ‘n soort van ‘n selfsugtigheid wat my daarvan weerhou om die penne in die drom te gooi. Want, jy sien, die klein bietjie twyfel is tog mos nog daar agter in my kop: wat van as een van hulle net dalkies nog kan skryf? Wat van as ‘n wonderwerk gebeur en ek staan een oggend op en almal van hulle is splinternuut en ek kan weer met hulle skryf dat die spoeg so spat? Wat van? Wat van AS?

Nou los ek hulle eers doodstil daar op die tafel en ek loop so nou en dan daar verby en bekyk hulle en belowe hulle ...!

DAARDIE TYD VAN DIE JAAR!

“Baie geluk met jou verjaardag, my maat!” of “Alles wat mooi is vir die toekoms.” Of “Mag daar nog vele wees.”

Dit begin vroeg-oggend, nog so deur die slaapnewels en hou nie op voordat jy vanaand – helaas! – jou kop in die kussing verberg nie.

Nee, kyk, ons almal hou mos daarvan om aandag te kry, nie waar nie? Jy voel so high and mighty vir die enkele paar ure en jou skouers is sommer ‘n bietjie meer regop en jou smile dreig om die son te oortref.

Maar ...!

En dis ‘n baie groot maar daardie.

Jy het gisteraand al gaan slaap met hierdie ding wat jou nie wil los nie. En ja, hoe ouer jy word, hoe knaender is daardie treitering in jou binneste.

Dis ‘n ding wat jou ál terug in die verlede in wil laat neuk. Hoe jy ookal probeer vorentoe kyk, bly jou kop (en hart) terug dwing na gister en eergister en dae en dinge wat was.

Vir wat?

Wil ek mos ook weet, man. Vir blerriewil wat!

Tot jy maar toegee en stil gaan staan en omdraai.

Ja, kom ons kry dit maar oor en verby, dit help tog nie om dit te wil ontken nie, ek is ‘n sentimentele skepsel en eintlik wil ek ook nie anders wees nie.

Die pad lê op hierdie stadium al redelik lank agter jou. Jy kan dit ook maar erken – terug is baie langer as wat vorentoe is. G’n mens weet hoe lank nog vorentoe nie, maar dit kan regtig nie meer so baie wees soos dies wat agter is nie.

Bakens. Versperrings. Triomfe. Neerlae. Vuurwerke. Vloede en brande. Noem dit, en dit was daar.

Nou hoekom is dit dan dat die neerlae en vloede en brande en alles wat duister is, altyd vorentoe dring, terwyl die mooi en lekker so half sku in die donker bly staan? Vir wat is dit dat ‘n mens altyd die negatiewe loop uitgrawe en vergrotings daarvan wil maak? Hoekom is dit dat jy die mooi en die lekker so half soos ‘n klein toffietjie in die kies sit en net so terloops suig-suig daaraan?

En toe tref dit my soos ‘n voorhamer voor die kop! Dis so selfsugtig soos ‘n mens (of is dit net ek?) gebore is, man. Jy glo die goeie moet mos maar altyd daar wees, maar eintlik verdien jy nie die swaarkry wat soms soos doringdraad oor jou pad gespan lê nie. Dit maak dat ek die lekker en die mooi baie maal nie eens raaksien nie, want wees moet dit mos daar wees! Die swaarkry voel allesoorheersend, want ek verdien dit g’n om so te moet ly nie.

Stry?

Net daar neem ek ‘n besluit ... ‘n besluit waarby ek, kom wat wil, gaan hou in die toekoms. Ek sal daardie klein toffietjies suinig in my kies koester. Ek sal hulle suig en rondrol op my tong, totdat die volle smaak vir altyd en altyd in my mond en hart en siel gevestig sal wees. Ek sal hulle een-een uithaal en met groot eerbied, maar ook groot lekkerte, hulle suig en proe en geniet.

En die doringdraad?

Wat daarvan? Ek kan oor ‘n rol doringdraad klouter en klim ... met my toffietjie in my mond!

 

GEE MY JOU RESEP!

Ons het mos maar almal ‘n gunsteling dis by iemand. Jy weet mos – as ek by die of daai gaan kuier, vra ek vooruit: “Ag, maak tog weer vir my van jou lekker …” Sy lag tog al te lekker en jy weet dat sy jou nie teleur sal stel nie.

My kinders weet dat ek weke voordat hulle kom kuier, vir hulle vra wat hulle graag sal wil eet. Afhangende van die tyd wat hulle kuier, sorg ek dat daar ten minste een van daardie versoeke op die dag se spyskaart is. En intussen ruil ons resepte uit dat dit ‘n naarheid is, want ons wil, wanneer ons verlang, daardie lekkerte maak en sommer nog meer verlang terwyl jy eet.

My tannie Leentjie het ‘n paar sulke spesialiteite gehad. Maar jy moes vir Leentjie geken het om dit te kan waardeer. Jy sien, sy was ‘n gasvrou van formaat ... niemand kon by haar kers vashou nie. Onder andere het sy geglo dat dit ‘n verleentheid vir haar is as ons eet en iemand skep ‘n bak leeg. Ja! Dit het eenvoudig vir haar beteken dat haar kos nie genoeg was nie. Groot bakke kos. Groot bakke lekker kos!

My ma se pannekoek was baie lekker, maar Leentjie s’n was lekker in die oortreffende trap. As jy daardie bak oopmaak, het dit gelyk of pannekoek se kind so half dryf in die suikerstroop. Dit was natuurlik (dit weet ek vandag) die baie kaneelsuiker en groot hompe botter op elke pannekoek. Man! Dan was daar mos meer as genoeg ook – niemand mag honger huis toe gaan nie – en jy kon kry soveel soos jou hart begeer.

Nog ‘n ding wat sy beter as my moeder kon doen, was om ‘n sjokoladekoek te versier met ‘n botterversiersel wat om wraak geroep het. Ma s’n het altyd nog so ‘n ‘suikerige’ tekstuur gehad, maar Leentjie s’n was glad en sag soos ... ja! sag soos botter. Noudat ek self koek bak en versier, weet ek dat botter nie ‘n geringe rol gespeel het in daardie hemelse samestelling op die koek nie. Maar dis nie al nie, hoor. Ek weet mos hoe lank ek my icing klits om daardie gladde tekstuur te kry! Die verskil is dat Leentjie nie ‘n elektriese klitser gehad het nie. Nou hoe dan so? Hoe het sy dit gedoen? Iets wat my ma nie gehad het nie, maar Leentjie wil, was Maria, oftewel Marja. Ek kan net dink hoe die stomme Marja staan en klits het tot die blou wolke spat. Maar eet het ons gevreet aan daardie koek!

Elke, elke, elke keer wanneer ek kerriekos maak, dink ek aan my moeder. Die kinders het gepraat van geelkos, want dit het nooit gebrand nie en dit het so ‘n lieflike geel kleur gehad. Onthou soos ek wil, weet ek nie hoe sy daardie spesifieke smaak in haar geelkos gekry het nie. Ek moes baie maal die mengseltjie aanmaak en oor die vleis gooi, maar vandag wil my mengseltjie nie maak soos Ma s’n gemaak het nie. Die kambeentjies, almal ewe dik deur Ma met die hand gesaag, kwart aartappels en dik wortelringe was die lekkerste lekker op aarde. Met lepelsvol van daardie sous op jou reis, het die hemel self voor jou oopgegaan.

So van Ma gepraat – as sy moet weet hoe lyk my daaglikse spyskaart, sal ek sweerlik in baie groot moeilikheid wees. Ma het elke dag van die week ‘n spyskaart vir ‘n koning gehad. Vleis, reis (altyd!) halwe aartappel vir elkeen in die vleis, twee groentes (een sout en een soet) en ‘n slaai. Ha? Is waar, ek lieg nie. En dit op ‘n plaas daar diep in die Namib waar nie so dikwels dorp toe gegaan is nie. Groente het sy self geplant en slim plannetjies is baie gemaak.

Iets wat ek nog net by my ouma en my ma geëet het, is macaroni met kaneelsuiker oor. Weet jy hoe lekker is dit? Ek neem aan dit was Ouma Lida se uitvindsel en Ma het net voortgegaan daarmee. Nou wonder ek net hoeveel van julle wat hier lees, gril nou tot in jou tone daarvoor. Moenie! Probeer dit self en proe – dis vrekkens lekker, my maat.

Lang, lang jare gelede het ek my een tannie bloediglik beledig. Sy was besig om, soos ons dit geken het, transportkos te maak. Dit is niks anders as vandag se potjiekos nie. In my kinderlike onskuld het ek hierdie storie so staan en betrag en by myself gedink dat dit darem ‘n vreeslike deurmekaar spulletjie is. Die naaste waaraan ek kon kom, was nie juis vir my tannie Miesie ‘n kompliment nie. “Dit lyk soos opgooi,” het ek saggies gesê. Wat sy gedoen of gesê het, kan ek nie meer onthou nie. Al wat ek weet, is dat ek dadelik besef het dat dit nie ‘n mooi ding was om te sê nie.

Pa kon ‘n niertjie en vetderm braai dat jy wens daar was nog baie, baie meer. En ja, die stukkies lewer ook nog. As hy so sit en braai het, het ek heeltyd gewag vir daardie opstaan en vir my ‘n stukkie van dit of dat kom gee. Niks is mos lekkerder as wanneer jy dit so reguit van die rooster af eet nie.

Dan is daar my groot onthou van koffie in die bed by Oupa en Ouma. Die gewoonte het later jare uitgesterf, seker toe ons lotjie heeltemal te veel geword het. Dit was nog nagdonker wanneer Boesman (dit was regtig sy naam, al was hy nie ‘n Boesman nie) voor jou bed kom staan met ‘n koppie koffie ... lekker soet en spierwit van die plaasmelk. Manne, manne! Jy slurp hom in en raak net daar weer aan die slaap. Vandag is ek jammer dat Boesman so vroeg moes opstaan om ons almal te kom bederf met koffie. Jy moet weet dat hy, om daardie koffie te kon maak, eers die vuur in die stoof aan die gang moes kry en als ...

‘n Gereg wat ek met groot vrymoedigheid maak, is aartappelslaai. Ma het altyd gesê myne is die lekkerste op die hele wêreld. Maar dan luister ek so na ander mense en ek wonder by myself of myne nou werklik so lekker is? Om mee te begin, reken die aartappelslaai foendies mos jy moet, moet, moet kondensmelk ingooi. Dit is glo die wet van Mede en Perse. En tog doen ek dit nie. Nou wil jy by my weet hoe maak ek dan aartappelslaai? Heheheee! Ek gaan jou nooit my geheim vertel nie, jy kan maar los.

En dan is daar my eie liefie se patties! Wat hy alles in daardie mengsel gooi, is om enige huishoudkundige ‘n hoe bloeddruk van te gee. Mince (afgeweeg), eiers, brood, meel, uie, en sy geheime spices. Ek het eers gekeer, want brood EN meel? Maar nee, hy is seker dis hoe sy Mutti dit gemaak het en dis hoe hy dit maak. Ons het later uitgevind dat skoonma dit g’n so gemaak het nie, maar teen daardie tyd was Liefie al so tuis met sy resep, dat niks meer verander kon word nie. En so van ons kinders gepraat – hulle kan nie huis toe gaan as hulle nie van Pa se patties gehad het nie. Saam daarmee maak hy die lekkerste, fynste mash en gewoonlik soet ertjies. Jy kan maar kom sit en eet, hoor! Hy weet wat hy doen. Oja, die mash is ook ‘n resep op sy eie met onder andere melk EN poeiermelk saam met die homp botter.

Dis nou die ou wat op ‘n stadium geglo het hy kan niks anders as roereiers maak nie. Op ‘n slag was ek op pad iewers heen. My seun was diep bekommerd. “As Ma weer huis toe kom, is ons almal geel van al die eiers.”

So het elke huis seker maar sy eie stories oor of van kos. Gelukkig hoef ons nie van die flops te vertel nie, hoef ons? Of dalk is dit ‘n storie vir ‘n ander dag.

Intussen: Lekker eet!