DIE TROU-MOVIE

Ek weet nie waarom ek julle nie laaaaankal hierdie lekker storie vertel het nie. Ek moet net verskoning maak dat ek ongelukkig nie eens een ou foto’tjie daarvan het nie! Maar toemaar, ek sal probeer vertel dat jy die prentjie kan sien. Dis ‘n lang storie – jy moenie moeg word en halfpad ophou lees nie, hoor!

Jy sien, dit was nie baie lank voordat my ouers van Hentiesbaai af Windhoek toe getrek het nie. My pa het kanker gehad en hulle moes naby die dokters kom. Ons kinders het almal daar vir die vakansie gekuier. Dis nou Lida en Gerhard en Karien; ek, Wolfgang, Riana, Wolfie en Maryke en Belia en Johannes met Enéz en Marike. Ons is so baie dat party in ‘n familielid se huis moet slaap.

Kan jy jou indink hoe gaan dit met so ‘n lotjie as hulle begin gesels en grappe maak? My arme ma en pa wat aan stilte gewoond was het seker soms gevoel om te vlug.

So word daar toe besluit dat daar darem ‘n ou ietsie moet gebeur op die dag wat Oupa en Ouma 50 jaar getroud is. En ons ou lotjie ken van konsert hou, hoor! Ons is nie bang mense nie ... ook nie skaam mense nie.

Lida kom toe met die idee dat ons ‘n movie moet maak. Nie ‘n regte movie nie, maar die konsert sal in die vorm van ‘n movie wat geskiet word, verloop. Dit sal handel oor ‘n troue wat nie lekker wou uitwerk nie.

Kom ek gee jou die rolverdeling sodat jy lekker kan verstaan en volg wat ek vertel.

Lida, die oudste, maar die fynste van ons lotjie, is getroud met Gerhard, oftewel Broer. Hy is die grootste en langste man in ons familie.

Ek en Wolf; en Johannes en Belia is ... wel ... so iewers tussen-in gebou. Maar dit speel nie regtig ‘n rol nie.

Jare gelede, toe ek nog in die laerskool was, het die gemeente daar in Maltahöhe ‘n wonderlike orreliste gehad – tannie Grietjie Loubser. Belia wou van baie klein af baie graag klavier speel en wanneer sy by ‘n gladde oppervlak gekom het, was die handjies altyd besig om ‘klavier te speel’ en het sy vir ons gesê: “Ek is Grietjie Loubser.”

Rolverdeling:

Regisseur: Lida

Dominee: Riana (ek onthou sy het so ‘n lekker weglêkuif gehad.)

Bruid: Gerhard (die grootste persoon in die hele familie)

Bruid se vader: Wolfgang

Bruid se moeder: Belia

Bruidegom: Johannes, wat meer as ‘n kop korter as die bruid is!

Fotograaf: Karien

Grietjie Loubser: Ek

KleinWolf en Pieter: Hofknapies

Maryke, Enéz en Marike: Blommemeisies

Almal is so na as moontlik aangetrek om by hulle rol te pas. Die bruid is ‘n treffer. Sy het ‘n tee-net oor die kop en ‘n bossie verlepte gras in haar hande. Sy lyk te lieflik! Die moeder van die bruid moet ook gemeld word. Sy is tog te statig opgetof, tot met die outydse handsak so oor die arm.

En natuurlik was my ouers dan nou die enigste twee gaste in die gehoor! En, wel, bygesê, gaste wat nie eens vir die konsert betaal het nie!

Storielyn van die movie:

‘n Doodeenvoudige troue.

Oupa en Ouma sit gereed. Die regisseur staan astrant regop en wag vir die “regte” oomblik. Die fotograaf hang lui teen die muur.

“And ... action!” bulder die regisseur.

Grietjie Loubser is nie vandag baie lus om te speel nie. Die orrel begin sag en traag. Die bruid kom aan die arm van haar vader ingestap, met haar moeder aan haar regterkant. Net agter hulle volg die res van die groep.

Niemand van hulle is lus vir trou vandag nie. Daar is geen glimlag, geen emosie, g’n niks op hulle gesigte te lees nie.

Die orrel raak stil en die dominee begin in ‘n verveelde stem wat erg brei: “Liewe familie en vggriende ...”

Die regisseur bulder dit uit: “Cut!”

Almal ruk tot stilstand en dalk lyk hulle nou ‘n klein bietjie wakkerder ook sommer nog.

“Mense,” gaan die regisseur voort, “hierdie is ‘n troue! ‘n Mens het emosies wat jy wys. Jou gesig kan nie lyk soos ‘n standbeeld nie, ha? Kom asseblief net ‘n bietjie by, toe?”

Hy kyk stip na die moeder van die bruid. “Jy, Mevrou, is jy nie ‘n bietjie hartseer omdat jou jongste dogter vandag in die huwelik tree nie? A-nee-a! Wys dit vir ons, man!”

Almal draai om en verdwyn by die deur uit.

Die stel is gereed. Die kameraman staan sowaar en ... wat maak hy daar? Hy blaas sy neus en vee trane uit sy oë. Grietjie Loubser lyk ook nie te goed nie. Haar gesig is vertrek van smart. ‘n Mens sou kon wonder wat het dan nou skielik met hulle twee gebeur.

“And ... ACTION!” bulder die regisseur met ‘n traan in die oog.

Die orrel begin speel, maar dit klink liewer soos iets wat die Briels sou sing as die troumars – iets soos “Een aand op die trein na Pretoria”. Die trane drup op die orrel! Toe sy die bruidspaar sien, moet Grietjie alle wilskrag beskikbaar inspan om nie bo-oor die orrel op haar arms te gaan lê en huil nie.

Die bruid verskyn by die deur met haar ouers weerskante van haar. Dit is ‘n smartlike gesig! Almal huil so dat hulle nie voor hulle kan sien nie. Die orrel se laaste temerige klanke raak stil. Die moeder van die bruid is in so ‘n toestand dat sy  flou op die grond neerslaan.

Dit is toe op daardie oomblik dat die bruid, Gerhard, vergeet waar hy is. Toe sy moeder grond toe gaan hier langs hom, skree hy bokant die geklank van uiterste hartseer: “My suster, waar gaan jy heen?”

Sy skree dit uit van die lag: “Ek is mos jou ma, nie jou suster nie, my dierbare mooiste bruid van ‘n kind.”

Sy staan verwese van die grond af op, vee ‘n slag oor haar gesig en probeer die snikke  (of was dit nog die lagbui?) onderdruk.

Hulle gaan staan voor die dominee. Hý staan met die sakdoek voor die gesig en kan nie die bruidspaar in die oë kyk nie. Die smart is net eenvoudig te veel om te verduur.

Hy snik ‘n slag of twee voordat hy die sakdoek versigtig opvou en in sy broeksak druk. Hy sug kliphard en dan begin hy: : “Liewe familie en vggriende ...”

Die regisseur bulder dit uit: “Cut!”

Almal gaap hom oopmond aan. Die trane en smart is vergete! Wat is dan nou verkeerd? Is dit nie wat hy gesê het hulle moet doen nie? Elkeen het sy bes gedoen en gekyk/geluister of hy beter as die een naaste aan hom kan huil.

Die regisseur is so opgepluk, hy klim sommer op die tafel om die lotjie behoorlik in die oë te kan kyk. Hande op die heupe staan en betrag hy hulle ... elkeen kry sy beurt om stip in die oë gekyk te word.

“Wat op aarde was dit hierdie? Was daar ‘n begrafnis waarvan ek nie weet nie? Wie is oorlede? As ek so kyk, is julle almal nog hier. Liewe aardetjie, mense! So ‘n drama het ek nog nooit beleef nie. Nou kyk, ek gee julle nog een kans, dan kry ek ‘n ander spannetjie om hierdie eenvoudige video mee te maak.”

Die trougroep staar mekaar verwese aan. Kan die man nie asseblief maar sy “mind” opmaak nie? Hy het dan gevrá hulle moet huil ...!

“’n Huwelik is ‘n vrolike geleentheid. Mense is bly om saam te wees en fees te vier. Mense wil hê die bruidspaar moet hierdie dag vir altyd en altyd onthou as die gelukkigste dag in hulle lewens ...”

Hy sug dramaties. “Gaan nou en begin voor. Onthou, julle het nog net hierdie een kans om reg te maak wat julle verbrou het.”

Almal draai sleepvoet om en verdwyn by die deur uit. Die regisseur vee ‘n slag sweet af en hy en die kameraman kyk mekaar aan. Hulle wonder of hierdie spulletjie dit ooit sal kan regkry om die movie gemaak te kry.

“En action!” kom dit weer hard en beslis.

Grietjie Loubser trek weg met die troumars. Maar opeens klink die troumars meer soos ‘n masurka of ‘n polka. Sy trap daardie pedale van die orrel dat sy haar sit moet ken om nie van die stoel af te val nie. Die dominee staan en skater dit uit van die lag.

En opeens is daar chaos! Die bruidsgroep kom binne met ‘n gejubel en ‘n huppel in die stap. Dit skree soos dit lag en hulself geniet. Die blommemeisies en hofknapies trippel rond van plesier. Die bruid se ma se maag is so seer van die lag, sy moet eers ‘n slag stop en haar maag vashou. Die trane rol soos hulle hierdie troue geniet.

En Oupa en Ouma, vra jy my? Jy kan hulle lag bó almal s’n hoor. As jy gedink het hulle het gelag toe die ou lot so geween het, moet jy hulle nou kom hoor.

Die dominee probeer so deur die lagbui sy ding doen: “Liewe familie en vggriende ...” maar niemand hoor hom nie.

Ag, maar wat ‘n jammerte vir die goor ou regisseur. Hy bulder dit bo alles en almal uit: “Cut!” Hy gooi sy hande in die lug en wys vir die kameraman hulle moet liewer maar loop, dit gaan nie werk nie.

Oupa en Ouma is óp van die lag. Oupa vra vir Ouma: “Kry ‘n mens dan nie ‘n ou koffietjie in hierdie huis nie?”

 

 

 

RAGAB DIE HOER

 RAGAB DIE HOER KRY GENADE (Joshua 6)

Eers is daar niks nie. Niks anders as die stilte nie. So stil dat jy elke asemteug in die nagdonker kamer hoor. Die rooi tou hang by die enigste venster uit na buite, maar Ragab het ‘n dik mat voor die venster gehang.

Hier en daar verskuif iemand ‘n voet krapperig op die vloer. Iewers probeer iemand so sag as moontlik keel skoonmaaak, maar dit werk nie. Elke geluid klink of dit uittrompetter tot in die heelal.

Toe – van buite af, deur die dik mure van Jerigo – kom daar weer die eentonige gekerm van ramshorings. Oehoe-oehoeeeee! Dit klink of die wind deur die aardkors hyg – harder, sagter, harder, sagter, soos dit deur die ligte oggendwindjie aangedra word.

Dit is net die ramshorings en die duisende voetstappe. Verder niks. Geen stemme wat opdragte skree nie, geen dreunsang van die priesters nie, geen klein geselsies en giggeltjies van kinders nie. Niks nie. Net die ramshorings en die duisende voetstappe.

Hulle ken dit by hierdie tyd al. Die vorige ses dae was dit ook so. In die oggendstilte kon jy die voetval die duisendes van ver af hoor aankom. Harder en harder. Doelbewus. Met ‘n plan! Totdat hulle een maal rondom die stad was. Dan weer sagter en sagter totdat alles doodstil was.

Hulle het dit al ses dae lank gehoor, maar vandag is anders. Vandag hou dit nie op ná die eerste keer nie.

In plaas van dat dit sagter raak en wegraak, kom die stamp-stamp, stamp-stamp van die krygers se voetstappe weereens verby. Dan die ramshorings en daarna die sagter voetstappe van die duisende Israeliete.

Dit is soos die golwe van die see wat groei en daal, groei en daal. Vir sewe maal hou dit aan. Hier en daar sal jy ‘n priester ‘n opdrag hoor skree of ‘n kind hoor huil, maar die krygers is doodstil in hulle verbymars – doodstil en vasberade.

Stamp-stamp, stamp-stamp ... Sewe maal!

In die donker kamer bereik die spanning breekpunt. Die vrees is voelbaar. ‘n Kind begin huil, maar die ma druk verskrik haar hand oor die kind se mond en fluister saggies in haar oor.

Elke asemteug is ‘n vreesbevange ruk-ruk in die bors. Kinders klou hulle ma’s vas en die mans op hulle beurt probeer sy gesin met sy arms toemaak. Wat is aan die gang? Wat gaan van hulle word?

En dan ... ‘n skielike stilte.

‘n Groot, swaar stilte. So asof die aarde haar asem ophou vir wat nou gaan volg. ’n stilte wat alles verswelg. ’n Stilte wat sag klop in die ore, soos voor ‘n donderstorm.
Alles wag.

In die kamer weet hulle dat iets nou gaan gebeur, maar wat?

‘n Magtige stem bulder die opdrag: “Skreeu! want die Here gee die stad aan julle oor.”

’n Geskreeu bars los. ’n Enorme gedreun van stemme, duisende wat gelyk roep ... skree ... jubel. Dit is soos ’n golf van geraas wat teen die stad se mure op spoel. ‘n Tsunami van klank wat die hemele gaan oopskeur.

Ragab ruk regop. Dit voel vir ‘n oomblik of hulle vloer skud en bewe. Sy vra saggies genade van die God van wie sy nog net vaagweg gehoor het.

En dan kom dit:

Dit kraak en knal van klip en klei wat verkrummel. Die grond onder hulle voete skud verwoestend. Die geraas van mure wat val en vergruis neerstort. Die gegrom van torings wat tuimel en stof wat in golwe deur die strate trek. Mense se gille wat meng met die chaos.

Hulle klou mekaar vas. Angssweet tap van die gesigte. Niemand is nou meer seker of hulle lewend uit hierdie verskriklikheid gaan kom nie.

Hulle hoor dit oral om hulle. Die verkrummel van messelwerk, die gekreun van antieke balke wat buig en breek, die oorverdowende val van hoë torings ... 'n Nuwe geluid: 'n paniekbevange gekletter, soos perde of waens wat omval. Die skerp, kort skreeu-huil van iemand wat val.

Maar hulle is in hulle kamer – hulle voel die skud en bewe van die aarde, maar die kamer bly staan. Die stof kom van oral af op hulle neer, maar hulle is veilig.

Die vrees is ruikbaar in die stilte van die kamer.

Buite skreeu dit en dreun dit van almal wat hardloop, almal wat doodmaak. Maar binne is dit stil. Die asemhalings is vinnig en vlak. Arms is gespanne om mekaar gespan.

En dan, net so skielik, is alles weer doodstil. Dit is net die geluid van die wind deur die ruïnes van die eens magtige Jerigo. Geen skree meer nie. Geen ramshoring meer nie.

Dit is net die wêreld wat geheel en al verander het.

Voetstappe oor rommel en stene ...

Nader en nader.

Hulle hardloop nie. Hulle stap doelbewus op pad iewers heen, dit kan jy hoor.

‘n Bekende stem sê: “Ragab, maak oop, ons is hier.”

 

DIE PLEK WAAR EK WEER BEGIN VOEL HET ...

 

Na aanleiding van my vorige blog oor die sepsis en wat daarop gevolg het, vra iemand my anderdag waar was die plek waar ek weer begin voel het ... die plek waar ek begin besef het dat ek nog ek is.

Was daar regtig so ‘n plek, of tyd, of oomblik, of wat ookal? Ek weet nie. Ek sit nou baie hard en dink daaroor, maar dit is alles vaag.

Ek weet dat ek so ‘distant’ van myself gevoel het. Distant van myself, van my gesin, van die mense, van die hele aarde. Ek het iewers gesweef en nie geweet of ek nog lewe of dalk al dood is nie. Alles was net te ver en te onduidelik. Of dalk nie onduidelik nie, maar vaag. Vaag soos wanneer jy in ‘n stofstorm in die Namib is en jy kan nie die hek van die werf sien nie. Jy weet dit is daar. Jy het hom al baie oop- en toegemaak. Honderde kere al. Hy was gister nog daar, dit weet jy vir seker. Dis net dat jy hom nou nie kan sien nie en daarom twyfel jy of hy nog daar is.

Ek was te onseker van myself om enigiets aan te pak. Ek hou nie daarvan om te sit en niks doen nie. Daardie tyd het ek dae lank gesit. Gesit en slaap. Gesit en ... en wat? Ek weet nie, maar sit het ek gesit.

Nou is dit al so ‘n bietjie anders, maar daar kom soveel dinge kort nog.

Ek onthou nie die eenvoudigste daaglikse goedjies nie. Dis nie my langtermyngeheue wat gegaan het nie. Van laasjaar en die vorige eeu kan ek jou nog baie vertel, maar moenie vir my vra wanneer was ek by die winkel nie. Moenie vir my vra watter kroniese medikasie gebruik ek nie. Ag, demmit, daar is so baie waarmee ek sukkel!

Ek dink ek is weer terug in my lyf, maar dalk ook nie. Die een wat nou in my lyf is, dink anders en doen anders as wat ek gewoonlik gedink en gedoen het. Dis asof ek ‘n brein by iemand gekry het  en wat ek nou myne moet maak.

Intussen koes ek nog vir die mense daar buite. Vir wat? Ek weet nie, man. Ek koes maar net ... dalk omdat ek so half onseker is oor myself? Oor my kop nou nie meer so flink dink nie? Ek weet regtig nie.